AIS Transponder: zien en gezien worden

Een AIS transponder, echt een onderwerp om een stevige boom over op te zetten aan de clubhuisbar of op het Zeilersforum. Hoe werkt het, wat zijn de eerste ervaringen, verhoogt het echt de veiligheid en wat is het model met de meeste waar voor je geld? Deze week een blog om je wat extra wegwijs te maken.  Aan het woord? Mienco Dijkstra, AIS expert en importeur van Vesper Marine.

Een AIS Transponder op een zeiljacht, is dat niet wat overdreven?

“Op het water kom je allerlei soorten weggebruikers tegen, beroepsvaart en pleziervaart, groot en klein. Juist daar zit het grootste gevaar. Je wilt zo goed mogelijk kunnen anticiperen op de manoeuvres van andere schepen en wilt zelf ook zo goed mogelijk in beeld zijn. Veiligheid betekent: zien en gezien worden. Het belangrijkste instrument waarmee je dit doel kunt bereiken is de AIS Transponder.”

“Veiligheid betekent: zien en gezien worden.”

Hoe werkt een AIS transponder?

“Met een AIS transponder wordt je gezien door alle schepen om je heen die ook een AIS transponder of AIS ontvanger aan boord hebben. Beroepsschepen, die deze apparatuur verplicht aan boord hebben, zien je dus met een AIS Transponder ver van te voren aankomen. Je dynamische scheepsgegevens, zoals snelheid, koers en positie, worden elke 30 seconden uitgezonden. De statistische gegevens, zoals je scheepsnaam, radioroepletters, type schip en de lengte en de breedte, worden elke 6 minuten uitgezonden.”

En hoe verhoogt dat mijn veiligheid?

‘Beroepsschepen verleggen tijdig hun koers als dat nodig is. Ze zien via de AIS dat ze te maken hebben met een klein motorschip of een zeiljacht en mogen op zee van de rederij niet dicht in de buurt van andere schepen komen (close quarter situatie). Alle ontvangen AIS targets worden geregistreerd in de zwarte doos van het schip. Ze zullen er dus alles aan doen om aan die regels te voldoen. Bovendien hebben ze nu, in het geval ze je willen oproepen via DSC VHF, je unieke MMSI nummer en je scheepsnaam. En het omgekeerde geldt natuurlijk ook: ook jij kunt een naderend schip bij een dreigende situatie altijd direct via de marifoon oproepen.”

“Beroepsschepen zullen er alles aandoen om op zee niet te dicht in de buurt van een jacht met AIS transponder te komen”

Wat zijn grofweg de mogelijkheden op de markt van de AIS transponders?

“Er zijn veel verschillende types AIS Transponders op de markt, grofweg gaat het om de volgende 3 types:

1. De meeste zijn black box transponders. Deze moeten altijd gekoppeld zijn aan een plotter en/of computer die de ontvangen gegevens decodeert en zichtbaar maakt.
2. Dan zijn er AIS-display transponders die volledig zelfstandig werken, met interne software. Naast geavanceerde filtering van schepen is het tevens een GPS display en stand alone ankerwacht.
3. Nieuw is de AIS Transponder die, naast een vaste verbinding, via wifi met apparaten kan communiceren. Ook alle andere scheepsgegevens gekoppeld via NMEA zoals wind, diepte, het log, worden via wifi naast de AIS en GPS mee uitgezonden. Dit sluit helemaal aan op deze tijd waarin mensen steeds meer (willen) navigeren op een iPhone of een iPad. Tegenwoordig is er erg goede software, zoals bijvoorbeeld INavX, die samen met kaarten van onder andere Navionics prima werkt op een iPhone of een iPad. Met een kleine investering in software en kaarten beschik je over de meest geavanceerde plotter waar gerenommeerde merken niet tegenop kunnen. In combinatie met een AIS-wifi Transponder kunnen tot maar liefst 5 gebruikers tegelijkertijd inloggen en beschikt niet alleen de kapitein, maar ook de rest van de bemanning over alle actuele navigatiegegevens op de eigen iPhone of een iPad.”

“Nieuw is de AIS Transponder die, naast een vaste verbinding, via wifi met apparaten kan communiceren”

Over Mienco Dijkstra.

Mienco Dijkstra geeft onder de titel ‘Zien en gezien worden’ lezingen over AIS. Hij is fervent zeiler en heeft aan het begin van dit millennium met zijn gezin  3 jaar lang een lange zeilreis gemaakt. Mienco Dijkstra is ondernemer en eigenaar van Nautic Support, importeur van onder andere AIS merk Vesper Marine.