Menu
Voor 16:00 uur besteld, morgen in huis
Gratis verzending vanaf € 99
60 dagen bedenktijd & gratis retour

Nieuwe zeilen: hoe kom je tot een keuze?

hydesails sailspecials

Bericht delen op 

Facebook
Email
WhatsApp

Moet het sneller? Lichter? Steviger? Groter? Het kopen van nieuwe zeilen is een feest als je jezelf de juiste vragen stelt. Hyde Sails Nederland helpt je nuchter en genuanceerd bij het kiezen van de juiste zeilen.

‘Voorheen was de enige vraag die je jezelf moest stellen bij het kiezen van nieuwe zeilen: “Ga ik toeren, of ga ik (ook) wedstrijdzeilen?” In het eerste geval zou je dan toe kunnen met een goedkope Dacron, in het tweede geval kon je niet om peperdure laminaten met de meest exotische vezels heen. Laminaten die één ding gemeen hadden, namelijk dat ze binnen de kortst mogelijk keren uit elkaar vielen.

1. Wat is er veranderd en hoe kom ik tot een keuze?

Stel je deze vraag anno 2015 dan is het antwoord gewijzigd.

Levensduur van Dacron vs. Laminaten

De levensduur van toerlaminaten van de kwaliteitsmerken Dimension-Polyant en Contender (van de Chinese alternatieven van China Sail Factory, zoals in Nederland op de markt gebracht door o.a. Gaastra, hebben wij nog geen mening kunnen vormen) komt nagenoeg overeen met die van Dacron. Met op dit moment als enig verschil dat een zeil van Dacron – ook als het al lang niet meer zeilt omdat het totaal vervormd is – dit nog wel min of meer heel blijft, waar het Laminaat op dat moment wat duidelijker (eerlijker) laat zien dat ze vernieuwd wil worden. De prijsverschillen worden steeds kleiner, door productie van de zeilen in lage lonen landen – waar de meeste verstandige zeilmakers toe over zijn gegaan.

De prijsverschillen tussen toerlaminaten en dacron zijn dus kleiner geworden

Kosten van Dacron vs. Laminaten

Laminaten zijn zo geconstrueerd dat het doek in de lengterichting van de rol belast moet worden. Het doek wordt in taartpunten versneden en die punten worden vanuit de hoeken aan elkaar genaaid tot een – wat we dan noemen – tri-radiaal zeil. Dat is duidelijk meer werk (en het geeft ook wat meer afval) dan wordt verricht bij de meer traditionele constructie met de banen loodrecht op het achterlijk; vaak aangeduid als cross cut. Dit laatste is voor Dacron door zijn constructie met rechte inslagdraden de meest aangewezen methode om een zeil te maken, met hier de uitzondering: Crimpless Warp van Challenge. Het meerwerk aan tri-radiale zeilen drukt bij productie in lage lonen landen veel minder zwaar op de eindprijs. Wat voornamelijk over blijft is dus het prijsverschil van het hoogwaardiger materiaal.

Tussendoor even samenvattend: wat is er veranderd?

De toerlaminaten van de juiste merken zijn inmiddels zó goed en dermate duurzaam dat ze voor de toerzeiler een zeer goed alternatief zijn.

De rol van lengte van het schip en gebruik

Dacron is jarenlang nauwelijks verder doorontwikkeld. Voor boten tot zo’n 30 à 35 voet, waar de zeilen gauw wat over-geproportioneerd zijn omdat ze anders in het gebruik wat te kwetsbaar worden, is dit nog niet echt een probleem; je neemt mogelijk nog een iets zwaarder doek en kiest voor een harder gefinishte kwaliteit. Voor grotere boten is dit niet mogelijk: bij een nog zwaarder doek worden de gebruikte draden voor het weven navenant dikker, komen ze losser ten opzichte van elkaar te liggen en zijn ze moeilijker te stabiliseren. Hard finishen is bij zwaardere zeilen sowieso geen optie omdat het daarmee een onhandelbaar plaatmateriaal zou worden. Bij deze maat boten presteren laminaten veel beter.

Natuurlijk is prestatie als je toerzeiler bent, niet het eerste waaraan je denkt. Het gaat hier ook niet zozeer om snelheid, maar meer of je wilt dat je boot in iedere vlaag op één oor gaat liggen, je veel tegenroer moet geven, of zelfs uit het roer loopt. Of lekker aanspringt waardoor de schijnbare wind weer even hoog inkomt, je zonder overmatige correctie de boot scheef hebt liggen en ondanks het zich suf trekken aan je roer dit er regelmatig uit blijft lopen. Je rompsnelheid haal je eigenlijk nooit en als het harder gaat waaien dan 4 Bft., ga je alleen maar langzamer.

Nog een voorlopige conclusie:

Het is niet zozeer het gebruik dat de keuze van het materiaal dicteert maar de grootte van het schip.

Verschil in overwegingen voor grootzeil en genua

Omdat Laminaten in de lengterichting verwerkt moeten worden en zodoende dus tot tri-radiale zeilen leiden, geeft dat wel een beperking. Bij genua’s lopen de banen mooi vanuit de hoeken en ook als we ze een stukje inrollen, zijn de krachten op de (nieuwe) hals klein en is de top voldoende verstevigd om die krachten goed te verwerken. Met het grootzeil is dat anders: In ongereefde toestand is de situatie hetzelfde als bij de genua; de banen lopen vanuit hals-, schoot- en tophoek. Gereefd wordt daar dwars aan getrokken en daar is het doek eigenlijk niet op gemaakt. Met extra forse hoekverstevigingen is dat echter goed op te vangen. Om die reden zou je voor grootzeilen, ook voor wat grotere schepen, wel Dacron kunnen gebruiken. Vooral ook omdat we bij grootzeilen het model met doorlopende latten wat extra kunnen ondersteunen:

Conclusie: voor voorzeilen moet je bij boten van 30-35 voet zeker ook Laminaten overwegen. Voor grootzeilen kan Dacron ook voor wat grotere schepen nog overwogen worden bij voorkeur met doorlopende latten.

De grote sprong voorwaarts

Echte stappen in de goede richting zijn er gemaakt met individueel vervaardigde laminaten. Je moet je daarbij voorstellen dat je zeil eerst wordt gemeten; dus op je boot wordt het optimale oppervlak bepaald. Daarna wordt het driedimensionale ontwerp gemaakt (afgestemd op de eigenschappen van uw boot), om pas daarna het “doek” te ontwerpen. Waarbij het woord “doek” in dit geval wel heel ruim geïnterpreteerd moet worden, omdat het hier niets meer te maken heeft met doek zoals dit normaal gesproken van een rol afkomt. Het doek bestaat hier uit een folie die in het gunstigste geval al in model gemaakt is. Bij Hyde Sails en North is dit het geval, bij de zeilmakers die gebruik maken van D4, het Custom load path laminate van Dimension Polyant, wordt de coupe; de bolling, achteraf in het zeil gezet.

Op die folie worden de hoogwaardige vezels – die de krachten die op het zeil worden uitgeoefend moeten opvangen – gelegd. Daartoe wordt op het ontwerp – rekening houdend met de eigenschappen van de boot en het gebruik ervan – een krachten-analyse losgelaten, waarna de vezels op de theoretische krachtlijnen kunnen worden gelegd. Hierover heen komt een netwerk te liggen van lichtere, enigszins rekkende vezels, om verbinding tussen de vezels te maken en ook eventuele afwijkende krachten op te kunnen vangen en door te geven aan de hoofdstructuur. Deze constructie wordt vervolgens afgedekt met weer een folie. De verbinding van het geheel maakt tot nu toe het verschil en dan vooral in levensduur. Luchtinsluitingen moeten voorkomen worden en de gebruikte lijm mag niet uitharden omdat het zeil dan zou breken. De levensduur kan verder verlengd worden door aan twee kanten een dun laagje polyesterweefsel te plakken, dat de folie goed beschermt. De hele constructie wordt hier wel wat zwaarder door, maar de levensduur wordt er behoorlijk door verlengd. En dat terwijl het uiterst lichte gewicht – er liggen praktisch alleen maar vezels in de goede richting, de rest is nagenoeg weg gelaten als zijnde overbodig – juist een argument was om te kiezen voor krachtlijnvolgend laminaat.

Over levensduur van doeksoorten

Wat die levensduur betreft, zijn we begonnen met een onderscheid te maken tussen een levensduur van het zeil als zeil; dus hoe lang je het een zeil kan blijven noemen omdat het zijn oorspronkelijke model behoudt en als zeil nog goed functioneert, of de levensduur van de lappen die we hijsen, tot die uiteindelijk helemaal uit elkaar vallen. Dacron valt in bovengenoemd rijtje over het algemeen het laatste uit elkaar, de standaard laminaten en krachtlijnvolgend laminaat mogelijk wat eerder. Qua vormvastheid gaat het krachtlijn volgend laminaat het langst mee, gevolgd door de laminaten van de rol. Dacron verliest het allersnelst zijn vorm. In die zin kunnen we zeggen dat het traditionele Dacron de kortste levensduur heeft.

Dacron verliest het allersnelst zijn vorm. In die zin kunnen we zeggen dat het traditionele Dacron de kortste levensduur heeft.

3. Conclusies

  • Dacron doet er het langst over om volledig uit elkaar te vallen. Ook als het zeil al lang niet meer geschikt is om mee te zeilen, blijft het nog min of meer heel, of kan het opgelapt worden. Wat vormvastheid betreft is de score helemaal andersom. Dacron raakt het eerst uit model en is daardoor na korte tijd niet meer geschikt om aandewind mee te zeilen. Standaard Laminaten en krachtlijn volgend laminaat behouden veel langer hun model waarbij de laatste dat doet tot op het eind van zijn leven.
  • Maar nog belangrijker is de voor je boot en het gebruik daarvan, juiste zeilen te kiezen. Dus niet alleen het juiste materiaal maar ook de juiste afmetingen, om met zo groot mogelijk plezier te kunnen varen. Koop daarom zeilen bij een zeilmaker, een zeil moet je niet zelf willen meten, een verkeerd ingeschatte voorstagdoorhang of mastbuiging kan het beste ontwerp om zeep helpen
  • Er doemen incidenteel ook op de Nederlandse markt een aantal internet zeilen aanbieders op, die hun vaak onder erbarmelijke arbeidsomstandigheden gefabriceerde zeilen, zonder goed advies en zonder de verantwoordelijkheid voor de juiste maatvorming aanbieden. Vaak een feest voor de plaatselijke zeilmaker die ze mag aanpassen, maar niet de kortste weg naar groter zeilplezier.

Het kopen van nieuwe zeilen is een feest dat u maar een paar keer in uw leven mee maakt, wij wensen u veel plezier bij uw keuze!’

Hyde Sails Nederland

Dekker Zeilmakerij  info@dekkerzeilmakerij.nl
HR Zeilen Medemblik  info@hrzeilen.nl  

Over de auteur

Bert Koeman heeft 25 jaar ervaring als zeilmaker in Nederland en was tot voor kort directeur van Hyde Sails Nederland. Op 31 maart heeft hij dit stokje overgedragen aan Jan van Duyn en Peter Paul Palmboom van Dekker Zeilmakerij in Zaandam. Dekker Zeilmakerij vertegenwoordigt hiermee Hyde Sails in Nederland en België en hebben al jaren ervaring als Hyde Sails dealer. www.hydesails.nl 

Onze tips voor jou