Onmisbare tools aan boord: de multimeter

Je hebt ze vast ook aan boord: bepaalde stukken gereedschap die voor allerlei hardnekkige problemen handig blijken te zijn. Adriaan Simmers (schipper op de Simmertime) woont aan boord, vaart al zijn hele leven en is erg handig met het oplossen van technische problemen. Hij deelt zijn top 5 onmisbare tools met ons. In deze blog op nummer 3: de multimeter.

“De Simmertime heeft een elektrische ankerlier en deze is uitgerust met een kettingteller op de stuurstand. Reuze praktisch bij het ankeren, natuurlijk kun je je ankerketting ook merken met gekleurde tie-raps of voorzien van geverfde merktekens maar dat verdwijnt vrij snel.

De eerste keer dat de kettingteller het niet meer deed bleek dat de aansluiting, gemaakt met onbeschermde autostekkertjes in de ankerbak, volledig weg was gecorrodeerd, daar kun je dus op wachten.

De tweede maal dat hij het niet meer deed werd ik volledig op het verkeerde been gezet. De teller werkt met een reed relais (dit is een magnetische schakelaar) en er komen twee draadjes uit die verbonden zijn met een rood en geel draadje. Ik vermoedde dat er wederom sprake zou kunnen zijn van een slechte verbinding. Dus wat doet een mens, hij opent het paneel bij de stuurstand en ja hoor er gaat een rood en een geel draadje de gever van de kettingteller in. Draadjes los maken, doorverbinden en dan van de andere zijde doormeten met de multimeter. Niks geen verbinding. De volgende stap is dan het volgen van de draden vanaf de ankerbak naar de stuurstand. En ja hoor daar had de persoon die de ankerteller had geïnstalleerd me toch mooi te pakken want het rode draadje was onder het bed in de voorpunt verbonden met een groen draadje en het gele draadje met een zwarte. Nadat ik deze ook bij de stuurstand had doorverbonden bleek de verbinding wel ok. Vervolgens de kettingschijf van de ankerlier afgehaald, om het reed relais te controleren. Als je een magneetje voor het relais houdt moet er verbinding zijn, dit is te zien met de multimeter. Gelukkig was het reed relais ok. In dit geval bleek het magneetje wat in de kettingschijf zit, om het reed relais te activeren, volledig verpulverd en weggeroest. Nadat ik er een nieuw magneetje waterdicht met epoxy in had gelijmd werkt de kettingteller weer naar behoren.

Helaas zijn elektrische storingen een veel voorkomend probleem aan boord van ieder schip. Hoe goed en overzichtelijk de installatie ook is aangelegd, er zijn tal van oorzaken voor storingen: een paar te noemen die ik in de loop der jaren ben tegengekomen: corrosie, doorbranden, lekkage (aardlek), kortsluiting en bliksem. Voor het opsporen van de oorzaak is een eenvoudige multimeter een must, de mijne heeft een vaste plaats in de kaartenla.

Controleren van Reed Relais (video)

• Zet de multimeter op de stand doormeten / verbinding controleren / weerstand (Ʊ – omega)
• Als je de magneet erbij houd en er is verbinding(het reed contact werkt goed) gaat er een piepje en is de weerstand nul.
• Als je de magneet erbij houd en er is geen verbinding is (het reed contact is defect) gaat er geen piepje en is de weerstand oneindig.